The Next Conversation

03-06-2025

The Next Conversation

Er werd vroeger bij ons thuis aan tafel wat af gediscussieerd! Over voetbal, over de kerk, over de inval in Irak… Hard tegen hard. De felle gesprekken kan ik mij nog levendig herinneren. Maar of een van ons de ander ooit wist te overtuigen van zijn of haar gelijk… Ik kan zo snel geen voorbeelden bedenken.

Ik krijg graag mijn gelijk. En daarom smul ik van boeken als ‘Win elke discussie’ van de Brits-Amerikaanse journalist Mehdi Hasan. Hij hielp mij te oefenen in hoe ik mijn punt moet maken en met wat retorisch geweld, een discussie kan winnen. Tot ik afgelopen week ‘The Next Conversation’ las van Jefferson Fisher. Is winnen van een discussie überhaupt wel iets wat ik moet ambiëren…?

Fisher draait het script radicaal om: je moet een discussie helemaal niet willen winnen. Sterker nog: wie een discussie wint, verliest vaak iets veel waardevollers. Vertrouwen. Respect. Verbinding. “Een discussie winnen is verliezen. Als je wint, betekent het dat je waarschijnlijk iets waardevollers verliest - het vertrouwen, het respect of, erger nog, de verbinding met de tegenpartij.”

Toepassen
Er zijn maar weinig boeken die ik tijdens het lezen zó graag direct zou willen kunnen toepassen. Maar zoals Fisher zelf waarschuwt: “Je kunt niet alles lezen en dan verwachten dat je meteen alles kunt toepassen. Dat is te veel ineens, zoals wanneer je probeert water te drinken uit een brandweerslang.” Beker voor beker dus. Hoofdstuk voor hoofdstuk.

Wat Fisher betoogt is in essentie eenvoudig, maar de uitwerking verdraaid lastig. Want hoeveel gesprekken voeren wij waarin wij onbewust bezig zijn met het voorbereiden van ons weerwoord, in plaats van echt te luisteren? Hoe vaak delen wij – al dan niet op social media – onze kritiek op iemand, in de hoop dat die ander daardoor van mening verandert? Precies. Veel zin heeft dit laatste volgens Fisher in ieder geval niet. “Hoe vaak heeft een bericht van jou op social media, waarin je kritiek gaf op iemands mening, de mening van die iemand veranderd?”

Pijnlijk te lezen
Ik vond dit pijnlijk om te lezen. Want eerlijk is eerlijk: wanneer ik weer berichten lees over zelfdienend leiderschap, ben ik meer dan eens geneigd er met gestrekt been in te gaan. En ja, dan trap ik precies in de val waar Fisher voor waarschuwt: ik denk dat mijn woorden de ander gaan veranderen. Terwijl die ander alleen maar harder terugtrapt.

Fisher biedt gelukkig meer dan alleen een spiegel. Hij reikt ook handvatten aan. In discussies op je ademhaling letten bijvoorbeeld. Klinkt misschien zweverig, maar dit is het zeker niet. het maar eens, midden in een verhitte discussie. In plaats van te reageren, adem je rustig in en uit. Probeer dit maar eens voor elkaar te krijgen.

Fisher verbindt dit aan de werking van onze amygdala – dat kleine, oeroude stukje brein dat als eerste in actie komt bij gevaar. Ook verbaal gevaar. Als die amygdala eenmaal vuurt, is het knap lastig om kalm te blijven. Krijg die maar eens in bedwang! Erover lezen is één, het uitvoeren is twee.

Grenzen
Moeten we omwille van de verbinding dan maar over ons heen laten lopen? Fisher sluit zijn boek af over het stellen van duidelijke grenzen. Grenzen geven niet alleen aan waar de ander stopt, maar ook waar jij begint. Niet alles hoeven pikken. Niet alles moeten fixen. Fisher maakt duidelijk dat grenzen stellen geen afstand creëert, maar juist veiligheid biedt. Voor jezelf én voor de ander.

De grootste les van ‘The Next Conversation’? Dat er geen quick fixes zijn. Geen slimme trucjes of stappenplannen. Dit is geen boek dat je in één ruk uitleest en vervolgens even toepast. Dit is een levenshouding. Een leerweg. Voor iedereen dus die serieus werk wil maken van dienend leiderschap. Want pas als wij stoppen met het per se willen van discussies, ontstaat ruimte voor verbinding. En dat is waar het uiteindelijk om draait.

En wat kan mij het ook schelen dat mijn broers nog steeds geloven dat Ajax de beste club van het land is, we anders denken over talloze kerkzaken en zij George W. blijven verguizen over de inval in Irak. Ik houd sowieso van ze!


The Next Conversation
Jefferson Fisher

Koop het boek hier